| Losowy cytat |
Dzisiaj jesteśmy zaledwie skałami w rzece, za kilka lat los może wznieść nas jako tamę, o którą zostanie rozbity główny strumień, po to tylko, aby popłynąć naprzód nowym korytem - Hitler
[Wiecej cytatów] |
 |
| Użytkowników Online |
 Gości Online: 1
Brak Użytkowników Online
Zarejestrowanch Uzytkowników: 776
Najnowszy Użytkownik: john9
|
|
| Logowanie |
Nie jesteś jeszcze naszym Użytkownikiem? Kilknij TUTAJ żeby się zarejestrować.
Zapomniane hasło? Wyślemy nowe, kliknij TUTAJ.
|
|
| Newsletter |
| Dla Użytkowników |
|
| Statystyki |
|
|
|
| Ciekawe miejsca |
|
|
|
Mit Rommla obalony - walki w Afryce I-XI 1942
 | Początek roku 1942 to kilka większych lub mniejszych sukcesów wojsk brytyjskich. Zaliczyć do nich niewątpliwie można zajęcie Bardii, Bengazi oraz wyparcie wojsk osi z Przełęczy Halfaya. Po tych wydarzeniach część wojsk angielskich wycofana została na tyły w celu zluzowania żołnierzy i dokonania niezbędnych napraw. Rommel po otrzymaniu posiłków natychmiast przechodzi do ataku. Celem ofensywy jest odzyskanie Cyrenajki i dotarcie do Egiptu. 22 stycznia wojska włoskie zajęły Agedabii. Dwa dni później Rommel otrzymał kolejne posiłki w postaci 70 czołgów. 25 stycznia pada Msus zaś 29 stycznia Bengazi.
Tym sposobem po raz kolejny już w czasie walk na tym froncie ofensywa angielska przeradza się w totalną porażkę. Mit Rommla żyje nadal. Dzięki jego działaniom wojska brytyjskie zostały odrzucone na odległość około 500 kilometrów. Wojska brytyjskie zostają zmuszone do wycofania się aż na pozycję El Ghazala. Ciągnie się ona od wybrzeża Morza Śródziemnego głęboko na południe w pobliże Bir Hakeim. 22 lutego 1942 roku dotychczasowa Grupa Pancerna „Afryka” zostaje przeorganizowana i przemianowana na Armię Pancerną Afryka. W jej skład wchodzą dwie niemieckie dywizje pancerne, jedna niemiecka dywizja lekka, jedna włoska dywizja piechoty zmotoryzowanej oraz cztery włoskie dywizje piechoty.
Kolejnym etapem działań wojennych na froncie afrykańskim była operacja pod kryptonim „Theseus”. Był to plan ataku na umocnienia brytyjskie na linii El Ghazala a po ich przełamaniu przejście do natychmiastowego uderzenia na Tobruk. W przeddzień bitwy wojska osi były o wiele słabsze niż siły angielskie. Rommel posiadał około 570 czołgów, w tym ponad 250 włoskich maszyn, które były o wiele słabsze od niemieckich. Wojska brytyjskie na swoim stanie miały około 900 czołgów. Mimo to dowództwo niemieckie liczyło na powodzenia swojej operacji. Przewagę ich wojskom mieli zapewnić zaprawieni w bojach pancerniacy jak i lepszy niemiecki sprzęt. W początkowej fazie ataku wojska Rommla stosują wiele forteli mających wprowadzić w błąd wroga. Na rozkaz niemieckiego generała poruszające się oddziały piechoty są objeżdżane na około przez czołgi i samochody które wzbijając tumany kurzu wywołują wrażenie koncentracji wiele większych sił niż w rzeczywistości. Anglicy dopiero 27 maja Anglicy zorientowali się iż na północy mają doczynienia z pozorowanym uderzeniem zaś właściwy atak rozwija się na południu. Nie zdołali już jednak zapobiec katastrofie. Wojska niemieckie bez problemu obeszły brytyjskie umocnienia od południa i szybko skierowali się na północ.
11 czerwca padł fort Bir Hacheim dzielnie broniony przez oddziały Wolnych Francuzów. Do kolejnych ciężkich walk pomiędzy wojskami niemieckimi a obrońcami pozycji El-Ghazala dochodzi 16 czerwca. W ich wyniku 8. Armia ponosi poważne straty. Jej dowódca generał Neil Ritchie zdaje sobie sprawę, iż bitwa została już przegrana i wydaje rozkaz odwrotu. Od tego momentu główny wysiłek obrony brytyjskiej zostaje przeniesiony w rejon Tobruku. Rommel nie daje wywieść w pole. Nagle zatrzymuje swoje prące naprzód wojska i nakazuje im zwrot na Tobruk. Miasto zostało zaatakowane już 20 czerwca. Wojska Armii Pancernej „Afryka” bardzo szybko poradziły sobie z oczyszczeniem pierwszej linii obrony. Już dzień później miasto padło. Niemcy wzięli do niewoli około 30000 żołnierzy. Poza tym w ich ręce wpadło: 2000 pojazdów mechanicznych, 2000 ton benzyny oraz 5000 ton innego zaopatrzenia. Poza tym Niemcy uzyskali dostęp do pełnomorskiego portu. Upadek miasta był prawdziwym ciosem dla zawsze dumnych Brytyjczyków. Za to Rommlowi udana ofensywa przynosi awans do stopnia feldmarszałka. Zwraca się on po raz kolejny z prośbą o przysłanie mu dywizji pancernych.
Jego żołnierze byli już bardzo wyczerpani ciągłymi walkami na pustyni. Rommel jednak nie odpuszczał ciągle nakazał posuwanie się do przodu. W tym momencie wydawało się iż upadek Aleksandrii i zdobycie Kanału Sueskiego to kwestia ledwie tygodnia. Dowództwo niemieckie przekonane o rychłym zwycięstwie nakazało tłoczenie specjalnych medali upamiętniających zdobycie Aleksandrii i Kanału Sueskiego. 25 czerwca generał Auchinleck zdymisjonował dowódcę 8. Armii generała Richie`go i sam zajął jego miejsce. Wycofał on swoje wojska na nową linię która biegła od małej stacji kolejowej El-Alamein na północy aż do klifów okalających depresję El-Kattar na południu. Była to ostatnia linia obrony przed Aleksandrią która znajdowała się zaledwie 100 kilometrów dalej. W tym momencie duże znaczenie zaczyna odgrywać zaopatrzenie. Linie zaopatrzeniowe Rommla niebezpiecznie się wydłużyły, Anglicy zaś mogli na bieżąco dostarczać na front niezbędne surowce. W momencie gdy wojska Osi doszły do linii umocnień czołówka Panzerarmee posiadała tylko 1500 żołnierzy i około 70 czołgów z czego połowa to maszyny włoskie.
Mimo wszystko Rommel wydał rozkaz do natychmiastowego ataku. Plan walk był bardzo podobny do tych spod El Ghazala i polegał na pozorowanym ataku na północy oraz okrążeniu linii z południa przez silniejsze ugrupowania pancerne. Tym razem jednak operacja się nie powiodła. Powodów porażki jest kilka. Wymienić tu należy niewątpliwe kłopoty z zaopatrzeniem, zmęczenie żołnierzy i oczywiście znaczną przewagę Brytyjczyków w sprzęcie i wojsku. Ostatecznie ofensywa niemiecko-włoska zostaje wstrzymana 3 lipca. Wojska Rommla przechodzą do defensywy. Feldmarszałek zdaje sobie sprawę, że jego obecne siły składające się z czterech dywizji pancernych w tym dwóch włoskich oraz ośmiu dywizji piechoty w tym dwóch niemieckich są niewystarczające. Poza tym wiele z jego wozów bojowych jest tak zużyta ciągłymi walkami iż przyfrontowe warsztaty z wielkim trudem doprowadzają je do stanu gotowości bojowej. Obie strony przeszły do typowych działań defensywnych.
Napływające do Rommla sygnały o coraz to nowych dostawach sprzętu dla jego przeciwnika zmusiły go do przygotowania kolejnej ofensywy. Dalsza zwłoka mogła doprowadzić do jeszcze większej dysproporcji sił co zakończyło by się pewną porażką jego wojsk. Tym razem miał trafić na godnego siebie przeciwnika. Doszło bowiem do zmiany na miejscu głównodowodzącego siłami brytyjskimi i miejsce często niezdecydowanego Auchinlecka zajął pyszałkowaty i pewny siebie Montgomery. Nocą z 30 na 31 sierpnia 1942 roku Rommel podejmuje kolejną próbę przejęcia inicjatywy. Praktycznie od początku jest ona skazana na porażkę. Anglicy dzięki rozszyfrowani kodu Enigmy doskonale orientują się w planach swojego przeciwnika. Po trzech dniach bezowocnych walk ofensywa załamuje się. Wojska niemiecko-włoskie tracą 49 czołgów, 2900 żołnierzy, 55 dział i 395 innych pojazdów. Straty brytyjskie są nieznacznie wyższe i wynoszą: 68 czołgów, 18 dział i 1640 żołnierzy. Bitwa pod Alam Halfa wykrwawia wojska feldmarszałka i ostatecznie grzebie jego szanse na powodzenie misji w Afryce. Postanawia on wycofać swoje wojska na linię pod El Alamein gdzie nakazuję budowę pozycji obronnych.
Saperzy instalują około 500.000 min przeciwczołgowych i przeciwpiechotnych. Za polami minowymi są tworzone liczne stanowiska ogniowe i stanowiska dział przeciwpancernych. Słynny „Lis Pustyni osobiście doglądał prac. Gdy dobiegały one końca 19 września zdał dowództwo generałowi von Strumme, zaś sam udał się do kwatery Hitlera oraz na długo odwlekane leczenie. Zamierzał prosić go o kolejne wzmocnienia, których ostatecznie nie dostał. Wielka ofensywa brytyjska rozpoczęła się 23 października 1942 roku i przeszła do historii jako bitwa pod El Alamein. Montogomery posiadał niespotykane do tej pory siły. W ich skład wchodziło ponad 1000 czołgów, 1500 armat, 980 dział, 347 samochodów pancernych i około 200.000 ludzi. Wojska niemiecko-włoskie przeciwstawić mogły jedynie około 500 czołgów (z czego ponad połowę stanowiły przestarzałe wozy włoskie) i 104.000 żołnierzy. Poza tym borykano się z ogromnymi niedoborami paliwa. Każdy czołg mógł liczyć zaledwie na trzy pełne tankowania. Nie było to wiele biorąc pod uwagę ciężkie warunki terenowe i prowadzoną wojnę manewrową. O godzinie 20.40 czasu środkowoeuropejskiego nad całą linią frontu rozległ się niemiłosierny odgłos wybuchów. To artyleria brytyjska rozpoczynała swój morderczy ostrzał. Trwał on około 15 minut po czym do akcji wkroczyli saperzy mający oczyścić korytarze dla nacierających czołgów. Niemcy przeciwstawili jednak twardy opór. Na froncie panuje istne piekło. Tumany kurzu wznoszone licznymi wybuchami ograniczają widoczność do minimum. Żadnej z wysłanych jednostek nie udało się osiągnąć postawionych celów. Widząc to Montgomery zdecydował się wysłać do akcji czołgi. Nie zmieniają one jednak sytuacji na froncie. O świcie 24 października nadal większość z oddziałów włoskich i niemieckich pozostaje na swoich pozycjach. Jednak łącznicy informowali o pierwszych objawach paniki w niektórych jednostkach. Sytuację pogorszyła dodatkowo śmierć generała von Strumme. Postanowił on bowiem wyjechać na rekonesans aby samemu zorientować się w sytuacji. Podczas objazdu jego samochód dostaje się nagle pod ogień km-ów. Na miejscu ginie szef łączności armii pułkownik Buchting. Kierowca gwałtownie przyspiesza. Nie zauważa iż w tym momencie v. Strumme uległ atakowi serca i wypada z pojazdu. W tym momencie kilka godzin po rozpoczęciu się najważniejszej bitwy na froncie afrykańskim wojska państw Osi nie mają naczelnego dowódcy. Miejsce v. Strumme zajmuje generał major Wilhelm von Thom. Na szczęście już kilka godzin później do swojej kwatery powraca z urlopu Rommel. 25 października wszystkie jego oddziały odebrały krótki komunikat: „Ponownie objąłem dowództwo armii. Rommel”. Ofensywa brytyjska trwała nadal i sytuacja wojsk Panzerarmee pogarszała się z każdą chwilą. Dodatkowo 26 października otrzymano wiadomość, iż zmierzające dwa statki transportowe załadowane po brzegi amunicją i paliwem zostały zatopione. Dodatkowym problemem były ciągłe ataki lotnictwa RAF-u. Samoloty bez przerwy przelatywały nad głowami żołnierzy nieustannie ich bombardując i ostrzeliwując z broni pokładowej. Rommel zdał sobie sprawę, że utrzymanie pozycji nie będzie możliwe. Podejmuje ostatnią próbę zdobycia posiłków i prosi o przysłanie mu 6000 dobrze wyszkolonych i wyekwipowanych ludzi. Do ostatecznego szturmu na pozycje niemieckie Brytyjczycy ruszają 2 listopada. Posiadają przygniatającą przewagę w sprzęcie. Wojska osi mogą wystawić do walki jedynie 230 sprawnych wozów, Anglicy zaś dysponują około 800 maszynami. Pod nawałą ognia w ciągu kilku godzin walk nocnych Brytyjczycy posunęli się do przodu o około 6 kilometrów. Dowódca Panzerarmee nie miał złudzeń. Bitwa została przegrana i jedyne co mu pozostało to rozpoczęcie odwrotu, mimo rozkazu Hitlera nakazującego mu pozostanie na swoich pozycjach. Zwycięstwo Montgomer`ego pod El Alamein było punktem zwrotnym wojny w Afryce. W jej wyniku wojska niemiecko-włoskie utraciły praktycznie możliwość prowadzenia jakiejkolwiek kampanii ofensywnej. Straty państw osi wyniosły: 10000 zabitych, 15000 rannych, 30000 wziętych do niewoli (głównie Włosi). Straty w sprzęcie były równie wysokie: utracono 475 czołgów, 84 samoloty, 1000 dział. Swe zwycięstwo 8. Armia osiągnęła kosztem utraty 500 czołgów, 97 samolotów oraz 4600 zabitych żołnierzy.
Dla Brytyjczyków o wiele ważniejsze od zadanych nieprzyjacielowi strat było obalenie mitu niepokonanego Rommla. Wojska angielskie przeszły do ofensywy oddalając tym samym możliwość zajęcia Egiptu przez wojska państw osi.
Bibliografia:
Wielka historia świata t.11 - pod redakcją Mariana Zgórniaka
Walki w Afryce - Zbigniew Lalak
Kalendarium II wojny światowej – Janusz Piekałkiewicz
Zobacz także:
Biografia Lisa Pustyni
Lis Pustyni - działania w Afryce Północnej 1941 rok
Ostateczna porażka - walki w Afryce XII 1942 - V 1943
Dodane przez LukLog dnia listopada 09 2007 09:37:11
8840 Czytań |
 |
|
Oceny
| |
|
