| Losowy cytat |
Być obywatelem swojego państwa, nawet jeśli jest się tylko zamiataczem ulic, musi być uważane za większy honor niż bycie królem w obcym kraju - Hitler
[Wiecej cytatów] |
 |
| Logowanie |
Nie jeste? jeszcze naszym U?ytkownikiem? Kilknij TUTAJ ?eby si? zarejestrowa?.
Zapomniane has?o? Wy?lemy nowe, kliknij TUTAJ.
|
|
| Newsletter |
| Dla U?ytkowników |
|
| Statystyki |
|
|
|
| Ciekawe miejsca |
|
|
|
Lis Pustyni - działania w Afryce Północnej 1941 rok
 | Po serii włoskich porażek Hitler zdecydował się wysłać do Afryki Północnej niemieckie siły ekspedycyjne. Decyzja została podjęta już 9 stycznia 1941 roku. Od tego momentu rozpoczęte zostały przygotowania do wysłania pancernej jednostki celem wsparcia włoskiego partnera osi. 6 lutego tego samego roku po spotkaniu w Berlinie dowódcą wojsk niemieckich mianowany został generał Erwin Rommel.
Sam Rommel wylÄ…dowaÅ‚ na lotnisku w Trypolisie 12 lutego zaÅ› jego pierwsze oddziaÅ‚y 14 lutego. Kolejne transporty z wojskami docieraÅ‚y przez kilka nastÄ™pnych dni. OtrzymaÅ‚y one nazwÄ™ „Niemiecki Korpus Afryka” (Deutsches Africa Korps, DAK). Pod koniec marca zostaje on wzmocniony siÅ‚ami wÅ‚oskich wojsk w których skÅ‚ad wchodziÅ‚y: 132. Dywizja Pancerna oraz 27. Dywizja Piechoty. Janusz PiekaÅ‚kiewicz jako pierwszy kontakt bojowy nowych jednostek podaje dzieÅ„ 21 lutego pomiÄ™dzy drużynÄ… Dragoon Guards a żoÅ‚nierzami 3 batalionu rozpoznawczego.
19 marca Rommel otrzymuje Å›cisÅ‚e wskazówki z Naczelnego Dowództwa zgodnie z którymi w żadnym wypadku miaÅ‚ nie rozpoczynać dziaÅ‚aÅ„ bojowych przed koÅ„cem maja. Brytyjczycy, którzy dziÄ™ki rozszyfrowaniu kodów niemieckich mieli wglÄ…d w owe rozkazy, nie spodziewali siÄ™ wiÄ™c jakichkolwiek dziaÅ‚aÅ„ ze strony niemieckiej. Rommel jednak nie miaÅ‚ zamiaru stosować siÄ™ do zaleceÅ„ swoich zwierzchników. Do ataku rusza on już w poÅ‚owie marca i 24 marca zdobyÅ‚ El-Agheila. Po uzupeÅ‚nieniu zapasów paliwa i wody natychmiast skierowaÅ‚ siÄ™ na Mersa El-Brega. Po zajÄ™ciu oazy, niemieckie oddziaÅ‚y kierujÄ… siÄ™ na Agedabii. WstÄ™pne uderzenia rozpoznawcze wykazujÄ… lukÄ™, która powstaÅ‚a w pozycjach obronnych po wycofaniu oddziałów brytyjskich do Grecji. Niespodziewanie uderzenie Rommla zmienia siÄ™ w „rodzaj niemiecko-wÅ‚oskiej kontrofensywy”. Po przeÅ‚amaniu jednostek armii Wavella niemieckie oddziaÅ‚y zostajÄ… podzielone. Ich lewe skrzydÅ‚o miaÅ‚o skierować siÄ™ ku Bengazi wzdÅ‚uż wybrzeża, prawe przeciąć CyrenajkÄ™, wyminąć Ben GaniÄ™ i Ben Tengedir, dotrzeć do morza pod DernÄ… czym odcięło by nieprzyjacielowi drogÄ™ odwrotu. Ofensywa niemiecka rusza 2 kwietnia. Już dwa dni później Bengazi pada. Dowódca brytyjskiej 3. Brygady Pancernej próbowaÅ‚ ratować sytuacjÄ™ kontratakiem przeprowadzonym przez swoje czoÅ‚gi jednak nic tym nie zyskaÅ‚. Brytyjczycy stracili 6 wozów zaÅ› reszta w popÅ‚ochu zaczęła siÄ™ wycofywać. WstÄ™pne zamieszanie z czasem przerodziÅ‚o siÄ™ w panikÄ™.
Pod Msus utknęła 2 brytyjska dywizja pancerna. Okazało się że nie ma czym napełnić prawie pustych zbiorników wozów gdyż wcześniej załoga Msus ze strachu przed nadciągającymi Niemcami wysadziła w powietrze skład paliwa. Czołgi i inne wozy musiały zostać porzucone. W ten sposób zasiliły niemiecki park maszynowy.
Rankiem 6 kwietnia oddziały Rommla docierają do oazy El Mechili. Załoga wezwana do poddania się odrzuciła propozycję i próbowała wyrwać się z okrążenia. Próba ta kończy się całkowitą klęską. Niemcy biorą do niewoli prawie 2000 żołnierzy w tym 2 generałów. Jednak nie jeńcy byli najcenniejszym łupem, lecz znajdujące się tu składy zaopatrzenia. Niemcy i Włosi przejęli prawie 50000 litrów paliwa i 10000 litrów wody. W tym samym dniu w ręce żołnierzy Rommla dostały się także Derna i Tmimi, które zostało oddane bez walki.
10 kwietnia 1941 roku pierwsze oddziaÅ‚y DAK znalazÅ‚y siÄ™ pod Tobrukiem. ByÅ‚o to bardzo ważne z punktu widzenia strategicznego miasto. W latach trzydziestych nastÄ…piÅ‚a jego szybka rozbudowa. ByÅ‚ to port oraz twierdza z wÅ‚asnym lotniskiem. Rommel zaryzykowaÅ‚ i rozkazaÅ‚ zająć miasto z marszu jednak atak zakoÅ„czyÅ‚ siÄ™ fiaskiem. W kierunku oblężonego miasta podążaÅ‚y już kolejne oddziaÅ‚y rozÅ‚adowywanej w Trypolisie 15. Dywizji Pancernej oraz oddanej do jego dyspozycji wÅ‚oskiej 102. Dywizji Piechoty Zmotoryzowanej. Wszystkie kolejne próby zdobycia miasta koÅ„czÄ… siÄ™ wiÄ™kszymi lub mniejszymi porażkami. Rommel narzeka na wÅ‚oskich sojuszników którzy jego zdaniem nie angażujÄ… siÄ™ w walki. Prawda jest jednak trochÄ™ inna. Wiele wÅ‚oskich oddziałów ponosi ciężkie straty w walkach o Tobruk. PrzykÅ‚adowo wÅ‚oska dywizja pancerna „Ariete” w czasie dwóch dni walk traci 90 wozów bojowych. Ostatecznie Rommel rezygnuje z prób zdobycia portu. Postanawia rozdzielić swoje jednostki. Część z nich pozostaÅ‚a pod Tobrukiem z zadaniem prowadzenia dziaÅ‚aÅ„ oblężniczych. Jednostki zmotoryzowane zostaÅ‚y wysÅ‚ane na wschód nad granicÄ™ egipskÄ… gdzie miaÅ‚y utworzyć liniÄ™ obrony przed spodziewanym atakiem brytyjskim. Na liniÄ™ skÅ‚adać siÄ™ miaÅ‚y punkty oporu w Sollum, Bardii, Sidi Sulejman i Fort Capuzzo. Budowa linii byÅ‚a konieczna. Zgodnie z meldunkami niemieckiego lotnictwa Brytyjczycy szykowali siÄ™ do odblokowania Tobruku. 12 maja 1941 roku jednostki generaÅ‚a Wavella otrzymaÅ‚y potężne posiÅ‚ki. W ich skÅ‚ad weszÅ‚y m.in. 238 czoÅ‚gi i 43 myÅ›liwce. 14 maja nasÅ‚uch niemiecki odebraÅ‚ przesÅ‚ane do wszystkich jednostek hasÅ‚o „Fritz”. Oficerowie Rommla nie byli pewni cóż może ono oznaczać jednak domyÅ›lali siÄ™ iż jest to znak do ataku. DzieÅ„ później okazaÅ‚o siÄ™ iż mieli oni racjÄ™. 15 maja oddziaÅ‚y brytyjskie podjęły próbÄ™ przeÅ‚amania niemieckiej linii pod Sollum. Uderzenie przeprowadzone przez 22. BrygadÄ™ Gwardii wspieranÄ… przez 7. GrupÄ™ PancernÄ… wprowadziÅ‚o sporo zamieszania wÅ›ród Niemców. Ostatecznie zmuszone one zostaÅ‚y do opuszczenia przeÅ‚Ä™czy Halfaya, Sollum i Fort Capuzzo. Po poczÄ…tkowych porażkach Rommel szybko siÄ™ jednak otrzÄ…snÄ…Å‚ i przystÄ…piÅ‚ do kontruderzenia. Do 26 maja udaÅ‚o mu siÄ™ odbić caÅ‚y utracony teren.
Do kolejnych walk doszÅ‚o 14 czerwca. I tym razem Niemcy nie dali siÄ™ zaskoczyć. NasÅ‚uch radiowy zÅ‚ożyÅ‚ Rommlowi meldunek, że Brytyjczycy rozesÅ‚ali do swoich oddziałów hasÅ‚o „Peter”. Niemieckie dowództwo domyÅ›laÅ‚o siÄ™ iż jest to sygnaÅ‚ do ataku. Trzon wojsk brytyjskich siÅ‚ stanowiÅ‚y 4. Dywizja Piechoty wspierana przez 4. BrygadÄ™ PancernÄ…. Oprócz nich w natarciu braÅ‚y udziaÅ‚ oddziaÅ‚y 22. Brygady Gwardii oraz 7. Dywizji Pancernej. Ogółem do walk skierowanych zostaÅ‚o okoÅ‚o 300 wozów. PoczÄ…tkowe sukcesy Brytyjczyków przeradzajÄ… siÄ™ ostatecznie w wielkÄ… masakrÄ™ ich czoÅ‚gów. WiÄ™kszość z nich stanowiÅ‚y fabrycznie nowe maszyny. Znaczna ich część zostaÅ‚a zniszczona przez doskonaÅ‚e niemieckie dziaÅ‚a przeciwlotnicze kalibru 88-mm. Pociski bez problemu przechodziÅ‚y przez pancerze czoÅ‚gów. Angielscy korespondenci wojenni relacjonujÄ…cy natarcie okreÅ›lali użycie tej broni w walkach siÅ‚ lÄ…dowych jako nie fair! Wynik bitwy pod Sollum byÅ‚ porażajÄ…cy. SiÅ‚y angielskie utraciÅ‚y 123 czoÅ‚gi! DzieÅ„ później do ataku ruszyÅ‚y niemieckie wozy i ofensywa angielska majÄ…ca zakoÅ„czyć siÄ™ sukcesem przerodziÅ‚a siÄ™ w caÅ‚kowitÄ… klÄ™skÄ™. Ostatecznie po walkach z niemieckim korpusem pancernym Brytyjczykom pozostaÅ‚y jedynie 24 czoÅ‚gi. Wiele z pozostaÅ‚ych zostaÅ‚o zniszczonych zaÅ› część z nich wpadÅ‚a w rÄ™ce niemieckie.
Po ataku Trzeciej Rzeszy na ZSRR 22 czerwca 1941 roku na afrykańskim teatrze działań wojennych nastąpiła 4-miesięczna przerwa w działaniach wojennych. Obie strony wykorzystały ten czas na wzmocnienie swoich sił. Dotyczyło to szczególnie strony brytyjskiej. Chcieli oni za wszelką cenę odblokować Tobruk. Posiadali dosyć silne wojska jednak ich morale było bardzo niskie. Żołnierze brytyjscy coraz częściej wspominali o geniuszu Rommla. Z czasem przerodziło się to w swojego rodzaju mit. Samo słowo Rommel siało postrach wśród żołnierzy. Nowy dowódca sił angielskich którym po ostatniej bitwie pod Sollum został Auchinleck postanowił się z owym mitem rozprawić. W tym celu na koniec roku 1941 przygotował kolejną ofensywę.
Operacja otrzymaÅ‚a kryptonim „Crusader” (Krzyżowiec). Rozpoczęła siÄ™ 18 listopada. Głównym jej celem byÅ‚o odblokowanie Tobruku, który to zostaÅ‚ powierzony sformowanej 8. Armii dowodzonej przez generaÅ‚a Alana Cunnighama. PoczÄ…tkowo Brytyjczykom sprzyjaÅ‚a pogoda. DziÄ™ki rzadko spotykanym opadom deszczu udaje siÄ™ im maskować swoje ruchy. W tym samym czasie oblężone wojska brytyjskie w Tobruku podejmujÄ… kolejne próby przerwania pierÅ›cienia. IdÄ…ce w kierunku miasta oddziaÅ‚y brytyjskie zostajÄ… zaatakowane ze skrzydeÅ‚ i ponoszÄ… ciężkie straty. Dodatkowe zamieszanie wywoÅ‚uje niemieckie kontruderzenie w kierunku wschodnim. W obliczu takiego obrotu sytuacji generaÅ‚ Cunningham chce wydać swoim oddziaÅ‚om rozkaz odwrotu. Zapobiega temu jednak jego przeÅ‚ożony generaÅ‚ Auichnleck polecajÄ…c gen. mjr. Neilowi Ritchie zastÄ…pić Cunninghama. PrzeÅ‚omowym momentem bitwy byÅ‚ 26 listopada. Wtedy to wÅ‚aÅ›nie oblężone w Tobruku oddziaÅ‚y podjęły kolejnÄ…, tym razem udanÄ… próbÄ™ przerwania pierÅ›cienia. Niemcy starali siÄ™ za wszelkÄ… cenÄ™ zlikwidować korytarz jednak ostatecznie 30 listopada zostali odrzuceni. Wojska Rommla borykaÅ‚y siÄ™ z coraz wiÄ™kszymi problemami zwiÄ…zanymi z zaopatrzeniem. BrakowaÅ‚o paliwa, amunicji i wody. Ataki na konwoje morskie idÄ…ce z zaopatrzeniem dla Rommla zachwiaÅ‚y zapasami jego armii. Nic też dziwnego, że 3 grudnia niemieckie siÅ‚y pancerne w Afryce Północnej dysponowaÅ‚y zaledwie 34 sprawnymi wozami.
Ostatecznie Niemcy wycofali się na taktycznie dogodne pozycje nad Wielką Syrtą, na zachód od EL Agheila, skąd wiosną 1941 roku rozpoczynały swoją pierwszą ofensywę.
Bibliografia:
Wielka historia świata t.11 - pod redakcją Mariana Zgórniaka
Walki w Afryce - Zbigniew Lalak
Kalendarium II wojny Å›wiatowej – Janusz PiekaÅ‚kiewicz
Zobacz także:
Biografia Lisa Pustyni
Mit Rommla obalony - walki w Afryce I-XI 1942
Ostateczna porażka - walki w Afryce XII 1942 - V 1943
Dodane przez LukLog dnia listopad 07 2007 09:26:36
13355 Czyta? |
 |
|
Oceny
| |
|
